Hoe maak je de dood bespreekbaar voor een kind?

Lifestyle door Claire

Het is heftig, maar onvermijdelijk: de dood. Ook kinderen krijgen hier vroeg of laat mee te maken. Een familielid zoals een opa of op school of de opvang wanneer een klasgenootje, vriendje of juf overlijdt. Het is voor kinderen moeilijk om dit te begrijpen. Ze stellen vragen, zijn verdrietig en weten niet hoe ze dit moeten uiten. Dit is hoe je met je kind praat over de dood.

Lees ook: Hoe leer je je kind veerkracht te krijgen?

Manieren om de dood bespreekbaar te maken voor een kind

Simpel en realistisch

Probeer moeilijke en langdradige gesprekken met je kind te vermijden. Dit roept waarschijnlijk meer vragen op dan dat je je kind informeert. Houd het daarom bij simpele gesprekken waarbij je in duidelijke taal uitlegt wat de dood inhoudt. Benoem de woorden ‘de dood’ en ‘overlijden’ ook gewoon en praat er niet omheen. Zeg bijvoorbeeld niet dat iemand nu in een lange slaap is, dit zorgt alleen maar voor verwarring en misschien wel angst. Ze durven dan niet meer te slapen, omdat ze bang zijn dat ze niet meer wakker worden. Met slapeloze nachten tot gevolg.

Boeken en films

Wanneer je het moeilijk vindt om de dood uit te leggen aan je kind, zijn kinderboeken en films een goede manier om het gesprek op gang te brengen. Er zijn speciale boeken voor jong en oud geschreven die helpen bij rouwverwerking of de betekenis van de dood. Hierbij enkele voorbeelden.

Voor kinderen tussen de 3 en 6 jaar:

  • Papa Draak wordt niet meer beter, een kinderboek over een zieke ouder en afscheid nemen
  • Dat is heel wat voor een kat, een kinderboek over herinneringen ophalen als belangrijk onderdeel bij rouwverwerking.
  • Dag opa, een kinderboek over verlies, verdriet en vriendschap

Voor kinderen vanaf 6 jaar:

  • Groter dan een droom, een kinderboek over een jongetje dat zijn overleden zusje voor het eerst ontmoet en een onvergetelijke reis met haar maakt
  • Doodgewoon, een kinderboek met gedichten over rouw en de dood
  • Siens hemel, een kinderboek over het overlijden van een huisdier, wat uiteraard ook impact heeft op een kind

Ook kinderfilms helpen goed. Films als ‘Bambi’, ‘The Lion King’, ‘Up’, ‘E.T.’, ‘Coco’ en voor de oudere kinderen ‘Achtste groepers huilen niet’ en ‘In oranje’ zijn films waarin rouw en afscheid naar voren komen. Kinderen zien zo dat het bij anderen ook gebeurt en hoe die mensen ermee omgaan. Dit leidt waarschijnlijk tot vragen. Sta daarvoor open.

Betrek je kind

Het is voor een kind allemaal best spannend en nieuw. Betrek je kind daarom bij de situatie.  Leg uit hoe een uitvaart verloopt, waarom iedereen in het zwart gekleed is, dat iedereen verdrietig is en bereid je kind voor op de speeches, de kist en de sfeer. Geef ze een rol vóór, tijdens en na de afscheidsdienst. Dit helpt je kind om op een eigen, bijcondere manier afscheid te nemen.

Emoties  

Het is belangrijk om de emoties van je kind, maar ook die van jezelf, de ruimte te geven. Is je kind snel van slag, angstig of boos? Ze brengen hun gevoelens en gedachten vaak nog niet goed onder woorden, laat het dus maar gewoon even toe. Dit is hun manier van rouwen. Ook jouw emoties mag je tonen. Het is niet erg om te huilen waar je kindje bij is. Hier leert hij juist van dat je je verdriet mag laten zien.

Als laatste punt is het belangrijk om je kindje kind te laten zijn. Hij verwerkt het op zijn eigen manier en dat staat misschien af van hoe volwassenen dit doen. Geef ruimte voor vragen en zorg voor afleiding, dat verdienen jullie vast.